Logos Multilingual Portal

Select Language



José Ortega y Gasset (1883-1955)

Der spanische Philosoph, am 9. Mai 1883 als Sohn eines Verlegers in Madrid geboren, studierte in Madrid, Marburg, Berlin und Leipzig und lehrte an der Universität Madrid. Unter dem Einfluß von Nietzsche und Dilthey schrieb er seinen bekanntesten Essay, La rebelión de las masas (Der Aufstand der Massen, 1929), in dem er den Verfall der Gesellschaft auf das Fehlen einer fähigen Elite und Mißachtung der sittlichen Normen zurückführt. Der Disziplinlosigkeit der Masse stellt er eine kulturstiftende Funktion der Elite entgegen.
Politisch setzte sich Ortega in Spanien seit 1914 für die Republik ein. Sein geistiger und ideologischer Einfluß auf den entstehenden Falangismus in Spanien ist unverkennbar. Dennoch wurde er zum Gegner Francos und verließ Spanien zu Beginn des Bürgerkriegs 1936.
Erst 1949 kehrte er aus dem Exil nach Madrid zurück, wo er am 18. Oktober 1955 starb.

aste nie kons woste wils, ziet dan daste wils woste kons
dat ve ni wiëte wo os iëverkimp, dat ès zjustemênt wo os iëverkimp
de bèste lès wo ne sjoëlmeester on z\'n studênte kan gaeve, ès ze te leire twiefele on al wo ze te leire krijge
ich, dat bèn ich ên waaj \'t mèt mich gestéld ès
kloëre kal ès belaefde kal
mèt de moraol verbaetere vae de foute van os instinkte, mèt de liefde daaj van ozze moraol
wae zich verwondert, begint te begrijpe
wiëtensjop heet ich al wo oneenhaagetig èn vroëg gestéld kan wiëne
wo de spèsializaose opbrink moet de kultuûr besniete
zonder wêrk zitte ès \'t raech ontzaag wiëne van te laeve, ên da\'s vér daud te gon